Ενώ η Ελλάδα έχει σημειώσει πρόοδο στην προώθηση της ισότητας των φύλων, οι προκλήσεις εξακολουθούν να υφίστανται.
Το να είσαι γυναίκα στην Ελλάδα, όπως και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου με παρόμοιες πεποιθήσεις, περιλαμβάνει μια σύνθετη αλληλεπίδραση πολιτιστικών, ιστορικών και κοινωνικών παραγόντων. Η ελληνική κοινωνία, με τις βαθιά ριζωμένες παραδόσεις και την πλούσια ιστορία της, επηρεάζει τις εμπειρίες και τους ρόλους των γυναικών.
Η ισότητα των φύλων είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, ωστόσο παραμένει ένα έργο σε εξέλιξη σε πολλά μέρη του κόσμου. Στην Ελλάδα, το ταξίδι προς την επίτευξη της ισότητας των φύλων έχει σημειώσει αξιοσημείωτα βήματα, αλλά αντιμετωπίζει και επίμονες προκλήσεις που, ενώ έχει φωτεινά παραδείγματα, συνήθως βουλιάζει στα σκοτάδια.
Η πολιτιστική κληρονομιά μας, βαθιά ριζωμένη στην αρχαία μυθολογία και ιστορία, συχνά διαμορφώνει τους κοινωνικούς κανόνες. Παραδοσιακά, η ελληνική κοινωνία έχει συγκεκριμένες προσδοκίες για τις γυναίκες, τονίζοντας τη σημασία της οικογένειας, της σεμνότητας και των κοινοτικών αξιών. Αυτά τα πολιτιστικά στοιχεία συνεχίζουν να επηρεάζουν τις αντιλήψεις για τη θηλυκότητα.
Και μπορεί η ιστορία της Ελλάδας να σημαδεύεται από πολιτιστικές και φιλοσοφικές συνεισφορές, όμως οι παραδοσιακοί ρόλοι των φύλων έχουν από καιρό ριζώσει στον κοινωνικό της ιστό. "Το να είσαι γυναίκα ήταν πάντα δύσκολο. Αν πάμε πίσω στην ιστορία οι γυναίκες πολέμησαν πολύ για να αποκτήσουν λόγο, ψήφο, υπόσταση" λέει η Αγγελική Παρασχά, δημοσιογράφος και ραδιοφωνική παραγωγός.
"Στην Ελλάδα οι γυναίκες παλεύουν, δουλεύουν πολύ εντός και εκτός σπιτιού, προσπαθούν σκληρά να κρατήσουν ισορροπίες σε όλους τους τομείς. Ερωμένη, σύζυγος, μητέρα, γιαγιά, εργαζόμενη. Είναι σκληρή δουλειά. Να είσαι όμορφη, με μόρφωση, καλή στη δουλειά σου, καλή νοικοκυρά, μητέρα, τέλεια μαμά, με λαμπερά μαλλιά, χωρίς ρυτίδες, χωρίς κυτταρίτιδα. Γυναίκες χαλαρώστε!".
Ιστορικά, οι γυναίκες περιορίζονταν σε οικιακούς ρόλους, περιορίζοντας τη συμμετοχή τους στη δημόσια ζωή. Ο αγώνας για την ισότητα των φύλων απέκτησε δυναμική κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, ιδίως με την έλευση του δικαιώματος ψήφου των γυναικών το 1952, ανοίγοντας την πόρτα για αυξημένη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική. Έκτοτε έχουν γίνει βήματα, αυτό μπορούμε να το πούμε.
"Στην ελληνική κοινωνία αλλά και πέρα από αυτή, είναι ριζωμένη η αντίληψη ότι η γυναικά πρέπει να διαλέξει μεταξύ καριέρας και οικογένειας. Ο άντρας όχι φυσικά - ειδικά καθώς μέχρι τώρα είχε μια γυναίκα να τον υπηρετεί και να εκτελεί απλήρωτη εργασία σπιτιού - μεγάλωμα παιδιών κλπ. Επίσης είναι ριζωμένη η καθόλα ενοχλητική αντίληψη ότι μια γυναίκα δεν είναι ολοκληρωμένη αν δεν κάνει παιδιά.
Ασχέτως αν υπάρχουν πολλές δυστυχισμένες μητέρες που δεν μπορούν ούτε να το παραδεχτούν καθώς κάποια τέτοια παραδοχή, είναι ταμπού. Ακόμη είναι ριζωμένη η αντίληψη ότι μια γυναίκα είναι πιο συναισθηματική με την έννοια της αδύναμης ουσιαστικά με ο, τι κακό (συνήθως) συνεπάγεται αυτό. Οι περισσότεροι δυνατοί και ψύχραιμοι στο δια ταύτα άνθρωποι που έχω γνωρίσει στη ζωή μου είναι γυναίκες. Το μόνο θετικό στην όλη υπόθεση είναι ότι φαίνεται να αλλάζουν πολλά από αυτά τα δεδομένα! Οι νέες γενιές έχουν πολύ λιγότερη ανοχή και περισσότερη αντίληψη της έννοιας μιας πραγματικής ισότητας", λέει η Αθηνά Παππά, εικαστικός.
Ωστόσο, ενώ έχουν γίνει βήματα, το ελληνικό εργατικό δυναμικό εξακολουθεί να εμφανίζει ανισότητες μεταξύ των φύλων. Οι γυναίκες συχνά υποεκπροσωπούνται σε ηγετικές θέσεις και αντιμετωπίζουν προκλήσεις όσον αφορά την πρόσβαση στις ίσες ευκαιρίες για επαγγελματική ανέλιξη. Η εξισορρόπηση των επαγγελματικών και οικιακών ευθυνών παραμένει εμπόδιο για πολλές γυναίκες, αντανακλώντας τις βαθιά ριζωμένες κοινωνικές προσδοκίες.
Η εκπαίδευση είναι ένας ισχυρός καταλύτης για την αλλαγή και η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα για την προώθηση της ισότητας των φύλων στα εκπαιδευτικά ιδρύματα και ευτυχώς έχουν αναδυθεί πρωτοβουλίες που ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των γυναικών στα πεδία STEM.
Η εξισορρόπηση των οικογενειακών καθηκόντων με τις προσωπικές και επαγγελματικές φιλοδοξίες είναι πονοκέφαλος μόνο για τις γυναίκες.
Ωστόσο, η αντιμετώπιση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων φύλου εντός των εκπαιδευτικών πλαισίων είναι μια συνεχής προσπάθεια που δεν έχει εξαλειφθεί και τη συναντάς συχνά στην καθημερινότητά σου. Οι προσδοκίες για τις γυναίκες να αναλάβουν ευθύνες φροντίδας και να διατηρήσουν στενούς οικογενειακούς δεσμούς εξακολουθούν να υφίστανται. Η εξισορρόπηση των οικογενειακών καθηκόντων με τις προσωπικές και επαγγελματικές φιλοδοξίες είναι πονοκέφαλος μόνο για τις γυναίκες.
Η Ελλάδα έχει εφαρμόσει νομοθετικά μέτρα για την προώθηση της ισότητας των φύλων. Το ελληνικό σύνταγμα εγγυάται ρητά την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών. Επιπλέον, έχουν θεσπιστεί νόμοι κατά των διακρίσεων, οι οποίοι απαγορεύουν τις διακρίσεις λόγω φύλου σε διάφορα πλαίσια, συμπεριλαμβανομένου του χώρου εργασίας.
Η πολιτική εκπροσώπηση είναι βασικός δείκτης της δέσμευσης μιας κοινωνίας στην ισότητα των φύλων. Στην Ελλάδα, οι γυναίκες έχουν κάνει βήματα προόδου στην πολιτική συμμετοχή, με αυξανόμενο αριθμό να εισέρχεται στην πολιτική σκηνή. Ωστόσο, οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε βασικές θέσεις λήψης αποφάσεων και οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση αυτής της ανισορροπίας συνεχίζονται.
"Η ελληνική κοινωνία φέρει ακόμη αντιλήψεις ριζωμένες στο παρελθόν για τη γυναίκα. Στηριζόμενη σε μια σειρά από αναχρονιστικές, συντηρητικές νοοτροπίες και προκαταλήψεις η ελληνική κοινωνία φέρει την ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών καθημερινά στη ζωή μας, σε διάφορες εκφάνσεις" λέει η Μαρία Αποστολίδου, Αντιδήμαρχος Οικονομικών στο Δήμο Αμπελοκήπων Θεσ/νίκης.
"Στόχος μου είναι να συμβάλλω μέσα από την προσφορά μου σε μια κοινωνία που αναγνωρίζει και αξιοποιεί το δυναμικό κάθε ατόμου, ανεξαρτήτως φύλου, για την οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος, με ίσα δικαιώματα και ευκαιρίες για όλους. Δυστυχώς, απομένουν ακόμη πολλά βήματα να γίνουν για να μιλούμε για μια κοινωνία ίσων ευκαιριών".
Και οι γυναικοκτονίες;
Η αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών είναι μια κρίσιμη πτυχή της συζήτησης για την ισότητα των φύλων. Η Ελλάδα έχει λάβει μέτρα για την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας, με νομοθεσία που ποινικοποιεί την ενδοοικογενειακή κακοποίηση και παρέχει υπηρεσίες υποστήριξης για τα θύματα. Ωστόσο, οι προκλήσεις εξακολουθούν να υφίστανται, συμπεριλαμβανομένων των πολιτισμικών φραγμών που μπορεί να αποθαρρύνουν την αναφορά και τις κοινωνικές συμπεριφορές που συμβάλλουν στην ενοχοποίηση των θυμάτων.
Η αντιμετώπιση των βαθιά ριζωμένων πολιτιστικών κανόνων και στερεοτύπων απαιτεί μια πολύπλευρη προσέγγιση που περιλαμβάνει εκπαίδευση, νομοθεσία και εκστρατείες κοινωνικής ευαισθητοποίησης. Επιπλέον, η ενίσχυση ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και η άρση των εμποδίων στη συμμετοχή των γυναικών σε ηγετικούς ρόλους είναι κομβικά βήματα.
Το ταξίδι προς την ισότητα των φύλων στην Ελλάδα είναι μια δυναμική διαδικασία που χαρακτηρίζεται από πρόοδο και προκλήσεις. Με βάση τα επιτεύγματα, την αντιμετώπιση των υφιστάμενων ανισοτήτων και την προώθηση μιας κουλτούρας ενσωμάτωσης, η Ελλάδα μπορεί να συνεχίσει να κινείται προς ένα μέλλον όπου όλα τα άτομα, ανεξαρτήτως φύλου, μπορούν να συνεισφέρουν και να επωφεληθούν από μια πραγματικά ισότιμη κοινωνία. Η επιδίωξη της ισότητας των φύλων δεν είναι μόνο ηθική επιταγή, αλλά και καταλύτης για την κοινωνική και οικονομική πρόοδο, εμπλουτίζοντας το έθνος στο σύνολό του.
Μια νέα γενιά φεμινιστριών γεννήθηκε
Οι γυναίκες στην Ελλάδα συμμετέχουν ενεργά στον κοινωνικό και πολιτικό ακτιβισμό. Ζητήματα όπως η βία με βάση το φύλο, τα αναπαραγωγικά δικαιώματα και η ισότητα στο χώρο εργασίας βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών. Οι πρωτοβουλίες βάσης και η υπεράσπιση συμβάλλουν σε συνεχείς συζητήσεις για την ισότητα των φύλων.
Ενώ οι προκλήσεις εξακολουθούν να υφίστανται, υπάρχει μια συνεχής δέσμευση για την προώθηση της μεγαλύτερης ισότητας των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών σε όλες τις πτυχές της ζωής και ευτυχώς, οι φεμινίστριες και οι νέες γενιές βοηθούν να αναθεωρήσουμε πολλά από όσα θεωρούσαμε "νορμάλ".
Η ελληνική κοινωνία εξελίσσεται και οι νεότερες γενιές συχνά αμφισβητούν τους παραδοσιακούς κανόνες φύλου. Οι στάσεις απέναντι στους ρόλους των φύλων σταδιακά αλλάζουν, με αυξανόμενη έμφαση στις ατομικές επιλογές και στις ισότιμες συνεργασίες.
"Μία γυναίκα στη Ελλάδα, θα μπορούσε να πει κανείς, ότι είναι μία "ελεύθερη" γυναίκα χωρίς να ξεχνάμε ότι μία γυναίκα αντιμετωπίζεται διαφορετικά σε μία πόλη απ' ότι σε ένα μακρινό χωριό γιατί όπως πολύ καλά γνωρίζουμε Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα. Γνωστό. Όμως η Ελλάδα είναι μία χώρα που η γυναίκα κυκλοφορεί, μορφώνεται, σπουδάζει, δουλεύει, ντύνεται όπως της αρέσει, ακολουθεί όποια θρησκεία θέλει, αποδρά και ταξιδεύει (όταν μπορεί), γράφει, εκφράζεται, πολιτεύεται" λέει η Ελίνα Λαζαρίδoυ, υπεύθυνη Επικοινωνίας & Marketing στην εταιρεία Αθηναϊκά Θέατρα.
Δεν λέω ότι ζει σε μία "σκανδιναβική" χώρα. Λέω όμως, ότι ζει σε μία "ανοιχτή" χώρα. Ξέρω ότι υπάρχουν δύσκολες και δύσβατες περιοχές ακόμη στη χώρα μας για τις γυναίκες. Τις ελλείψεις στη νομοθεσία, την έλλειψη κρατικής μέριμνας και οικονομικής στήριξης σε πολλές περιπτώσεις. Θέλω να πιστεύω ότι σιγά σιγά θα τις πετύχει κι αυτές".
Το να είσαι γυναίκα στην Ελλάδα, επομένως, συνεπάγεται την ζωή σε ένα δυναμικό τοπίο που αντανακλά τα στερεότυπα της χώρας που βαραίνουν τις πλατες μας όσο και τη μεταβαλλόμενη δυναμική της σύγχρονης κοινωνίας. "Ο κόσμος αλλάζει συνεχώς. Κάτι που ισχύει σήμερα σε λίγο καιρό μπορεί να μην ισχύει", λέει η Ελίνα Λαζαρίδου. "Η θέση της Ελλάδας στον κόσμο, η δύναμη του διαδικτύου, η διάδοση της πληροφορίας και της εικόνας είναι πλέον τεράστια. Ακόμη και να μη θέλεις να δεις, από κάποια χαραμάδα, κάτι θα μπει.
Μία γνώση, μία νέα συνθήκη ζωής, μία καινούργια αντίληψη. Πρέπει να ανοίγουμε δρόμους και οι κοινωνίες να δέχονται τις καλές αλλαγές που σημαίνουν μια καλύτερη και πιο δημοκρατική ζωή, πιο ισότιμη για όλους".
"Μία γυναίκα στη Ελλάδα, θα μπορούσε να πει κανείς, ότι είναι μία "ελεύθερη" γυναίκα χωρίς να ξεχνάμε ότι μία γυναίκα αντιμετωπίζεται διαφορετικά σε μία πόλη απ' ότι σε ένα μακρινό χωριό γιατί όπως πολύ καλά γνωρίζουμε Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα. Γνωστό. Όμως η Ελλάδα είναι μία χώρα που η γυναίκα κυκλοφορεί, μορφώνεται, σπουδάζει, δουλεύει, ντύνεται όπως της αρέσει, ακολουθεί όποια θρησκεία θέλει, αποδρά και ταξιδεύει (όταν μπορεί), γράφει, εκφράζεται, πολιτεύεται" . Δεν λέω ότι ζει σε μία "Σκανδιναβική" χώρα. Λέω όμως ότι ζει σε μία "ανοιχτή" χώρα. Ξέρω ότι υπάρχουν δύσκολες και δύσβατες περιοχές ακόμη στη χώρα μας για τις γυναίκες. Τις ελλείψεις στη νομοθεσία, την έλλειψη κρατικής μέριμνας και οικονομικής στήριξης σε πολλές περιπτώσεις. Θέλω να πιστεύω ότι σιγά σιγά θα τις πετύχει κι αυτές".
Παρά τις προκλήσεις, υπάρχει μια αίσθηση αδελφοσύνης και αλληλεγγύης μεταξύ των γυναικών στην Ελλάδα. Τα δίκτυα υποστήριξης και οι κοινοτικές οργανώσεις διαδραματίζουν κρίσιμους ρόλους στην αντιμετώπιση κοινών ανησυχιών και στην ενίσχυση της αίσθησης ενδυνάμωσης.
Ακολουθήστε το Pink.gr στο 
Ακολουθήστε το Pink.gr και στο Instagram
