Ο καρκίνος του μαστού δεν είναι πια μια ασθένεια που αφορά αποκλειστικά τις μεγαλύτερες γυναίκες. Τα τελευταία στοιχεία αποκαλύπτουν μια ανησυχητική και συνεχή μετατόπιση προς μικρότερες ηλικίες – γυναίκες που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν πρακτικά εκτός κινδύνου. Ακόμα χειρότερα, οι όγκοι που εμφανίζονται σε αυτές τις ηλικιακές ομάδες είναι συχνά πολύ πιο επιθετικοί, δυσκολεύοντας σημαντικά τη διάγνωση και την αντιμετώπιση.
Σύμφωνα με έρευνα που παρουσιάστηκε στην ετήσια συνάντηση της Radiological Society of North America (RSNA), ένα σταθερά υψηλό ποσοστό καρκίνων μαστού διαγιγνώσκεται σε γυναίκες κάτω των 50. Πολλοί από αυτούς τους καρκίνους είναι διηθητικοί, δηλαδή έχουν αυξημένη πιθανότητα μετάστασης – γεγονός που αυξάνει δραματικά τη σοβαρότητα της νόσου.
Από μια 11ετή ανάλυση ασθενών σε επτά κέντρα της Νέας Υόρκης προκύπτει ότι έως και το 24% όλων των διαγνώσεων αφορά γυναίκες ηλικίας 18–49 ετών, με μέση ηλικία διάγνωσης τα 42,6 έτη. Σχεδόν 6 στις 10 περιπτώσεις εντοπίστηκαν όχι μέσω προληπτικού ελέγχου, αλλά εξαιτίας συμπτωμάτων – όταν πια ο καρκίνος είχε ήδη αρχίσει να εξελίσσεται. Ακόμη πιο ανησυχητικό: στις γυναίκες κάτω των 40, ένα μεγάλο μέρος των όγκων ανήκε σε ιδιαίτερα επιθετικούς τύπους όπως ο τριπλά αρνητικός καρκίνος.
«Ένα σημαντικό ποσοστό των καρκίνων διαγιγνώσκεται σε γυναίκες κάτω των 40, μια ομάδα για την οποία δεν υπάρχουν καν επίσημες οδηγίες προληπτικού ελέγχου», τονίζει η ακτινολόγος δρ. Σταματία Δεστούνη. Όπως εξηγεί, οι νέες γυναίκες συχνά μένουν εντελώς εκτός της διαδικασίας έγκαιρης διάγνωσης – με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
«Κενό» στην πρόληψη: Ποιος προστατεύει τις νέες γυναίκες;
Οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες επικεντρώνονται κυρίως στις γυναίκες άνω των 40 ετών. Η αμερικανική Task Force συνιστά μαστογραφία κάθε δύο χρόνια μετά τα 40, ενώ η American Cancer Society προτείνει ετήσιο έλεγχο από τα 45. Μόνο οι γυναίκες υψηλού κινδύνου –με μεταλλάξεις BRCA1 ή BRCA2– ξεκινούν έλεγχο από τα 30.
Για τις γυναίκες όμως κάτω των 40;
Καμία επίσημη οδηγία. Καμία υποχρεωτική εξέταση. Καμία οργανωμένη πρόληψη.
Το αποτέλεσμα είναι ξεκάθαρο: πολλές νέες γυναίκες με αυξημένο κίνδυνο μένουν αδιάγνωστες μέχρι να εμφανιστούν συμπτώματα, συχνά όταν ο καρκίνος έχει ήδη προχωρήσει. Έτσι δημιουργείται ένα τεράστιο προληπτικό «κενό» που, σύμφωνα με τους ειδικούς, διευρύνεται αντί να περιορίζεται.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι γυναίκες κάτω των 50 ετών αποτελούν μόλις το 20% όσων κάνουν ετήσιο έλεγχο, αλλά αντιστοιχούν στο 25% των συνολικών νέων διαγνώσεων κάθε χρόνο.
Η επιθετικότητα των όγκων σε μικρές ηλικίες «πιέζει» για αλλαγή στρατηγικής
Η δρ. Δεστούνη τονίζει ότι οι νέες γυναίκες πρέπει να βρίσκονται σε μεγαλύτερη εγρήγορση απ’ ό,τι στο παρελθόν: να αυτοεξετάζονται, να συζητούν τους παράγοντες κινδύνου με τον γιατρό τους και να μην θεωρούν πως η ηλικία αποτελεί ασπίδα προστασίας.
Το μήνυμα των επιστημόνων είναι ξεκάθαρο:
- Η νεαρή ηλικία δεν σημαίνει χαμηλό κίνδυνο.
- Οι εξατομικευμένες εκτιμήσεις κινδύνου είναι πλέον αναγκαίες.
- Η πρόληψη πρέπει να επανασχεδιαστεί, πριν περισσότερες νέες γυναίκες βρεθούν αντιμέτωπες με καθυστερημένη διάγνωση.
«Η έγκαιρη αξιολόγηση και η εξατομικευμένη πρόληψη σώζουν ζωές», καταλήγει η ειδικός.
Ακολουθήστε το Pink.gr στο 
Ακολουθήστε το Pink.gr και στο Instagram
