
Η γήρανση είναι ίσως το πιο μυστηριώδες «project» της φύσης. Δεν υπάρχει γυναίκα που να μην έχει αναρωτηθεί: πότε ξεκινάμε πραγματικά να γερνάμε; Και, κυρίως, υπάρχει τρόπος να επιβραδύνουμε αυτή τη διαδικασία;
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell έρχεται να δώσει κάποιες απαντήσεις – και ίσως να μας κάνει να ξανασκεφτούμε τη σχέση μας με τον χρόνο.
Οι «εκρήξεις» της γήρανσης: Δεν γερνάμε με τον ίδιο ρυθμό
Σύμφωνα με τα τελευταία ευρήματα, η γήρανση δεν προχωρά γραμμικά. Δεν είναι δηλαδή ότι κάθε χρόνο μεγαλώνουμε λίγο λίγο. Υπάρχουν ηλικιακές φάσεις όπου το σώμα μας βιώνει πιο απότομες βιολογικές αλλαγές.
Οι ερευνητές εντόπισαν δύο βασικά "άλματα" στη φθορά του οργανισμού:
γύρω στα 44 έτη
και πάλι κοντά στα 60
Αλλά η πιο έντονη φάση, η «κρίσιμη καμπή», εντοπίζεται στην ηλικία των 50 ετών.
Τι αλλάζει στο σώμα μας στα 50
Η ερευνητική ομάδα του Guang-Hui Liu, από την Ακαδημία Επιστημών της Κίνας, μελέτησε 516 δείγματα ιστών από 76 ανθρώπους ηλικίας 14–68 ετών. Αναλύοντας πρωτεΐνες από ζωτικά όργανα – όπως καρδιά, ήπαρ, δέρμα, αίμα και πνεύμονες – δημιούργησαν έναν «πρωτεϊνικό άτλαντα γήρανσης».
Τα αποτελέσματα έδειξαν πως οι πιο απότομες βιολογικές αλλαγές εμφανίζονται γύρω στα 50, με σημαντική αύξηση πρωτεϊνών που σχετίζονται με καρδιαγγειακά νοσήματα, ηπατικές βλάβες και φλεγμονές.
Με απλά λόγια;
Από τα 50 και μετά, το σώμα μας «σπρώχνεται» προς πιο έντονη φθορά, και οι χρόνιες παθήσεις που βλέπουμε σε μεγαλύτερες ηλικίες αρχίζουν να ριζώνουν.
Γιατί έχει σημασία να γνωρίζουμε τη «βιολογική ηλικία»
Όπως εξηγεί ο Liu, η κατανόηση του πώς και πότε γερνά κάθε όργανο μπορεί να βοηθήσει στην έγκαιρη παρέμβαση. Η χαρτογράφηση των πρωτεϊνών μάς επιτρέπει να δούμε πότε χρειάζεται φροντίδα, πού εστιάζει η φθορά και πώς μπορούμε να δράσουμε.
Ο επεμβατικός καρδιολόγος Cheng-Han Chen τονίζει ότι αυτή η γνώση μπορεί να οδηγήσει σε πιο στοχευμένες θεραπείες και προληπτικές πρακτικές ανάλογα με την ηλικία και τον ιστό που γερνά πιο γρήγορα.
Και τώρα, τι μπορούμε να κάνουμε;
Αν και η γήρανση δεν μπορεί να αποφευχθεί, μπορεί να επιβραδυνθεί. Οι ειδικοί συμφωνούν σε τρεις βασικούς άξονες:
Διατροφή: πλούσια σε φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά και καλά λιπαρά.
Άσκηση: τακτική, προσαρμοσμένη στην ηλικία και τον οργανισμό.
Ποιότητα ύπνου & διαχείριση άγχους: το άγχος και η αϋπνία «φθείρουν» τον οργανισμό πιο γρήγορα απ’ όσο νομίζουμε.
Η πρόληψη είναι το νέο αντιγηραντικό. Αν γνωρίζεις τις φάσεις του σώματός σου, μπορείς να του δώσεις αυτό που χρειάζεται – τη στιγμή που το χρειάζεται.